Florence

Toen ik 18 jaar was fietste ik door Diemen en plotseling hoorde ik iemand iets roepen. Ik keek om mij heen maar zag niemand en ik weet ook niet meer wat er geroepen werd. Een maand later was ik aangenomen als leerling verpleegkundige en heb ik de roeping niet gemist.

Op mijn eerste stagedag, 23 november 1981 ging ik werken op de algemene afdeling interne. De hoofdverpleegkundige (nee niet Hoofdzuster) was Suus de Kam. Een pitte korte maar kortdate vrouw die wist wat het leven te bieden had en vooraan stond bij nieuwe ontwikkelingen op het vakgebied van de verpleegkunde. Ik werd gekoppeld aan een praktijkbegeleider die mij alles liet zien, alles vertelde en mij een aantal dingen onder begeleiding liet doen. Om half 4 droegen we die dienst over en ik verwachtte om 16 uur naar huis te mogen. Om kwart voor 4 kwam Suus de Kam binnen: ‘ Er komt nog een opname’ De praktijkbegeleider reageerde direct en zei: Dat is wel leuk voor Erik en mij, juist op zijn eerste dag.

Om 16 uur werd de patiënt naar boven gebracht. Wij hielpen hem met overtillen van brancard naar bed en installeerde hem zo goed als kwaad. Daar bemerkte ik een doordringende geur en een smerige huid. ‘Ahhhhh, een zwerver’: zei de praktijkbegeleider, “Die gaan we eens lekker insoppen’. Wij pakten de waskommen , een stapel washandjes en veel zeep. We boenden en schrobten Sjon (zo heette hij) dat het een lieve lust was. Om kwart over 5 waren we klaar en lag hij er schoon en fris bij. We droegen dit over aan de avonddienst en en we gingen naar huis. Ik had thuis natuurlijk een hoop te vertellen.

De volgende ochtend vertrok ik weer met goede moed naar het AMC en liep om kwart over zeven de afdeling op. Bij de lift werd ik opgewacht door Suus de Kam. Ze zei: ‘loop even mee ik moet je wat vertellen’. In haar kamer vertelde ze mij dat de patiënt die wij opgenomen hadden die nacht was overleden. Naast zijn opname diagnose en nog wat onderliggende aandoeningen had het er ook mee te maken dat wij de patiënt hadden schoongeboent. Dit moet je namelijk bij en zwerver nooit doen, dan haal je de vuillaag (een beschermend laagje) eraf en wordt hij vatbaar voor ziektekiemen.

Dat dit een afdeling is met bijzondere pluimages heb ik jarenlang gemerkt want ik heb er na mijn diplomering nog 6 jaar mogen werken. Naast de eerste AIDS patiënten die ik heb mogen verplegen en waar ik nog wel 10 BLOG’s mee kan vullen, was er later ook nog Dirk. Dirk was een redelijk jonge man (ongeveer 40) met een lichte verstandelijke handicap. Zijn moeder sloot hem op in een kamer en gooide af en toe rauw vlees naar binnen als voeding. Zij kon met de situatie niet omgaan. Dirk werd opgenomen met een infectie aan zijn been. Bij nader onderzoek bleken er in de wond tientallen maden rond te lopen. Samen met zuster Jeltje, die dol was op vieze klusjes, hebben wij uren maden zitten vissen uit zijn been. Dirk is erg ziek geweest, zelfs gereanimeerd maar verliet toch in goede gezondheid het ziekenhuis. Soms spreek ik zuster Jeltje (nu 82) nog wel eens en dan komt Dirk altijd nog ter sprake.

En dan was er ook nog Florence. Florence had heel goed door hoe het vak verpleegkunde in elkaar zat. Florence noemde de deskundigen aan het bed dan ook verpleegkundigen en geen verpleegsters en verplegers. Het zijn namelijk kundige mensen die van alle zorgverleners de patiënt het beste kennen. Als je in het ziekenhuis ligt besteden zij de meeste tijd aan je. Ondanks de inmiddels verkorte ligduur en het zo snel mogelijk zelfstandig functioneren na een soms zware operatie zijn zij een belangrijke schakel in het herstel. Ze zijn er gewoon, ze doen hun werk, net als zo velen. De afgelopen maanden heeft heel Nederland, nee eigenlijk de wereld, gezien hoe belangrijk, hoe betrokken en hoe flexibel ze zijn. Ter ere van hen vieren we nog elk jaar de verjaardag van Florence op 12 mei. Het is geen roeping, het is een vak!

Vandaag is het de #DagvandeVerpleging! Nog nooit eerder is deze dag zo actueel en belangrijk geweest. Deze dag valt jaarlijks op 12 mei; de geboortedag van de wereldberoemde verpleegkundige Florence Nightingale (1820-1910). Vandaag is het haar 200e geboortedag! En hoewel Florence Nightingale tegenwoordig een bijnaam is voor een zorgzaam, reddend iemand, had de échte Florence Nightingale ook een bijnaam: ‘de dame met de lamp’. Ze kreeg deze bijnaam toen ze tijdens de Krimoorlog Britse soldaten verpleegde in Scutari (de Turkse stad Üsküdar). Als Florence Nightingale ’s nachts door de donkere gangen van het hospitaal liep, verlichtte een lampion-lamp de donkerte. ‘Wij konden haar schaduw wel kussen, als die over ons heen viel’, zou een gewonde soldaat hebben gezegd… Voor de Engelse soldaten in het hospitaal bracht Florence Nightingale letterlijk en figuurlijk licht in de duisternis.

De wereldgezondheidsorganisatie WHO heeft 2020 uitgeroepen tot Jaar van de Verpleegkundige, omdat het 12 mei 2020 200 jaar geleden is dat Florence Nightingale is geboren. Verpleegkundigen maken dat in deze crisis helemaal waar. Ze zijn de parels van de organisatie. Ziekenhuizen doen er goed aan te investeren in loopbaanmogelijkheden, zichtbaarheid en waardering van verpleegkundigen. Ziekenhuizen die de verpleegkundigen betrekken bij de besluitvorming op het hoogste bestuurlijke niveau, zullen de winnaars zijn op de arbeidsmarkt.’

Dank je wel Florence Nightingale.